W myśl przepisów Kodeksu pracy pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez orzeczenia lekarskiego, w którym stwierdza się brak przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku.
Skierowanie na badania lekarskie
Skierowanie na wstępne badania lekarskie należy przygotować w dwóch kopiach. Jedna powinna zostać przekazana pracownikowi, skierowanemu na badania, natomiast druga powinna znaleźć się w aktach pracowniczych, w części A.
Skierowanie powinno zawierać informacje określające:
- rodzaj badania profilaktycznego,
- stanowisko pracy, na którym będzie zatrudniona osoba skierowana na badania
- opis warunków pracy, z uwzględnieniem informacji dotyczących występowania czynników niebezpiecznych oraz szkodliwych dla zdrowia.
Kogo obowiązują wstępne badania lekarskie?
Wstępne badania lekarskie muszą obowiązkowo przejść:
- osoby przyjmowane do pracy w ramach stosunku pracy,
- pracownicy młodociani przenoszeni na stanowiska pracy,
- pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.
Oprócz wstępnych badań lekarskich pracownik powinien wykonać badania w trakcie zatrudnienia. Badania okresowe wykonuje się po upływie terminu ważności badań wstępnych. Dodatkowo w przypadku długotrwałej choroby, trwającej ponad 30 dni pracownik powinien zostać skierowany na badania kontrolne.
Kiedy nie trzeba wykonywać badań wstępnych?
Wstępne badania lekarskie nie są wymagane od:
- osób przyjmowanych do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o tych samych warunkach pracy pod warunkiem, że nie minęło 30 dni od rozwiązanie lub wygaśnięcie poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą;
- osób przyjmowanych na dane stanowisko u innego pracodawcy w ciągu 30 dni od rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy. Niezbędne jest w tym przypadku przedłożenie pracodawcy aktualnego orzeczenia lekarskiego, w którym stwierdza się brak przeciwwskazań do pracy w warunkach opisanych w skierowaniu na badania lekarskie, przy założeniu, że nie jest to praca szczególnie niebezpieczna.
Badania lekarskie dla pracowników zatrudnionych w oparciu o umowy cywilnoprawne
Zgodnie z art. 304 § 1 Kodeksu pracy “pracodawca jest obowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, o których mowa w art. 207 obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy, osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą”.
Przepisy nie określają więc jednoznacznie czy pracodawca powinien kierować na badania lekarskie pracowników zatrudnionych w ramach umowy zlecenia lub umowy o dzieło.