Struktura organizacyjna państwowego ubezpieczyciela w Polsce składa się z 217 inspektoratów, 43 oddziałów oraz 63 biur terytorialnych. Całość tworzy państwową jednostkę organizacyjną, , która posiada osobowość prawną i zajmuje się gromadzeniem składek na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne obywateli , jak również dystrybucją świadczeń (np. zasiłków chorobowych albo macierzyńskich, rent, emerytur) w kwotach i na zasadach ustalonych w przepisach ustawy.
Inspektoraty, jako jedne z najmniejszych jednostek organizacyjnych ubezpieczyciela, znajdują się niemal we wszystkich powiatach w Polsce. Wszystkich jest ich 217. Do nadrzędnych działań inspektoratów należy:
- ustalanie uprawnień do świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń zleconych Zakładowi,
- stwierdzanie i ustalanie obowiązku ubezpieczeń społecznych,
- szkolenie pracowników i pracodawców,
- obsługa poligraficzna Zakładu,
- dochodzenie zwrotu nienależnie pobranych świadczeń,
- wypłata świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń zleconych Zakładowi do wypłaty,
- realizacja umów i porozumień międzynarodowych w dziedzinie ubezpieczeń społecznych,
- wprowadzanie danych do systemu informatycznego,
- dochodzenie należnych opłat i składek,
- przetwarzanie danych dla potrzeb działalności ZUS,
- orzecznictwo lekarskie na potrzeby ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych
Warto wiedzieć, że z pracownikami jednostek terenowych ZUS można skontaktować się w następujący sposób:
- odwiedzając jednostkę osobiście,
- drogą elektroniczną (poprzez pocztę elektroniczną albo formularz zamieszczony na stronie internetowej),
- telefonicznie,