Struktura organizacyjna państwowego ubezpieczyciela w Polsce składa się z 217 inspektoratów, 43 oddziałów oraz 63 biur terytorialnych. Całość tworzy państwową jednostkę organizacyjną, , która posiada osobowość prawną i zajmuje się gromadzeniem składek na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne obywateli , jak również dystrybucją świadczeń (np. zasiłków chorobowych albo macierzyńskich, rent, emerytur) w kwotach i na zasadach ustalonych w przepisach ustawy.

Inspektoraty, jako jedne z najmniejszych jednostek organizacyjnych ubezpieczyciela, znajdują się niemal we wszystkich powiatach w Polsce. Wszystkich jest ich 217. Do nadrzędnych działań inspektoratów należy:

  • ustalanie uprawnień do świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń zleconych Zakładowi,
  • stwierdzanie i ustalanie obowiązku ubezpieczeń społecznych,
  • szkolenie pracowników i pracodawców,
  • obsługa poligraficzna Zakładu,
  • dochodzenie zwrotu nienależnie pobranych świadczeń,
  • wypłata świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń zleconych Zakładowi do wypłaty,
  • realizacja umów i porozumień międzynarodowych w dziedzinie ubezpieczeń społecznych,
  • wprowadzanie danych do systemu informatycznego,
  • dochodzenie należnych opłat i składek,
  • przetwarzanie danych dla potrzeb działalności ZUS,
  • orzecznictwo lekarskie na potrzeby ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych

Warto wiedzieć, że z pracownikami jednostek terenowych ZUS można skontaktować się w następujący sposób:

  • odwiedzając jednostkę osobiście,
  • drogą elektroniczną (poprzez pocztę elektroniczną albo formularz zamieszczony na stronie internetowej),
  • telefonicznie,
Numery telefonów do poszczególnych inspektoratów znaleźć można na głównej stronie ubezpieczyciela - www.zus.pl. Warto jednak pamiętać, że właściwą jednostką organizacyjną, uprawnioną do rozpatrzenia danej sprawy, jest placówka ZUS terytorialnie przyporządkowana do miejsca zamieszkania płatnika lalbo , jeśli płatnik pracuje, siedziby firmy.