Umowa o obsługę prawną zwana jest inaczej umową o świadczenie usług prawnych lub umową o świadczenie pomocy prawnej. Występuje w obrocie gospodarczym niezwykle często - stała obsługa prawna jest konieczna, zwłaszcza, jeśli przedsiębiorstwo prowadzi szeroko zakrojone interesy. Od czynności, podejmowanych przez prawnika w imieniu przedsiębiorcy może wiele zależeć, warto więc ująć obowiązki i uprawnienia pełnomocnika prawnego u specjalnej umowie.
Umowa o obsługę prawną - charakterystyka
Umowę o obsługę prawną przedsiębiorca zawiera z kancelarią prawną lub bezpośrednio z notariuszem, adwokatem lub radcą prawnym. Nie jest regulowana przepisami żadnego aktu prawnego, dlatego może przybrać dowolną formę, zaś strony mogą swobodnie kształtować jej warunki. Najbardziej zbliżona jest w formie do umowy zlecenia, dlatego zastosowanie do niej będą miały głównie przepisy dotyczące umowy zlecenia - ujęte w art. 734-751 kodeksu cywilnego, ale także w zależności od tego, jakich usług prawnych umowa dotyczy, ustawy o radcach prawnych, prawa o adwokaturze lub ustawy o notariacie.
Po pierwsze - oznaczenie stron
Jak w każdej umowie, w umowie o obsługę prawną konieczne jest dokładne wskazanie stron. Zazwyczaj umowę podpisują przedsiębiorca i prawnik, należy jednak określić, czy kontrakt jest zawierany bezpośrednio z adwokatem lub radcą prawnym czy kancelarią. W pierwszym przypadku upoważniamy do prowadzenia naszych spraw konkretną osobę i nikt, poza nią nie może wykonywać czynności, które zlecamy w kontrakcie, chyba, że strony postanowią inaczej. Jeżeli podpisujemy umowę z całą kancelarią, to od jej wewnętrznych ustaleń zależy, kto będzie prowadziła nasze sprawy.
Do niedawna istotne także było, czy zawiera się umowę z radcą prawnym czy z adwokatem, ale obecnie nie ma to większego znaczenia - 1 lipca 2015 r nastąpiło zrównanie kompetencji i ci pierwsi również mogą już reprezentować klientów przed sądem karnym.
Po drugie - przedmiot umowy
Samą obsługę prawną można zdefiniować na podstawie ustawy o radach prawnych i prawa o adwokaturze jako udzielanie porad prawnych, sporządzanie opinii prawnych, opracowywanie projektów pism procesowych i oficjalnych. Wymienione czynności może podejmować także ktoś, kto posiada wiedzę z zakresu prawa, a nie wyłącznie wykwalifikowany prawnik, który ukończył aplikację i jest uprawniony do stawania przed sądem , urzędowego poświadczania pism i wnoszenia odpowiednich pism w postępowaniu cywilnym lub karnym. Dlatego właśnie przedmiotem umowy o świadczenie usług prawnych są zazwyczaj właśnie te ostatnie usługi prawnicze. Nie wyklucza to oczywiście dokonywanie przez prawnika także tych mniej skomplikowanych czynności.
Istotne jest, aby w umowie wyszczególnić, jakie działania może w naszym imieniu podejmować prawnik. Możemy w kontrakcie możemy zlecić mu wykonanie konkretnej czynności lub zawrzeć umowę na dłuższy czas.
Po trzecie - obowiązki stron
Obowiązki stron nie są zbyt rozbudowane - zazwyczaj ograniczają się do prowadzenia spraw zlecającego lub dokonania konkretnej czynności przez prawnika, a zapłacenia ustalonej sumy i dostarczenia potrzebnych materiałów przez przedsiębiorcę. Warto jednak dokładnie wskazać w umowie, a ewentualne zmiany wprowadzać za pomocą aneksów do umowy.
Po czwarte - wynagrodzenie
Strony powinny określić wysokość wynagrodzenia w umowie. Najczęściej przyjmowana jest stawka godzinowa, jednak nie istnieją przeciwwskazania do innego rodzaju rozwiązań, na przykład stałej opłaty z gór z zastrzeżeniem dodatkowych sum płatnych za każdą godzinę przekraczającą wymiar czasu pracy. Co do zasady wynagrodzenie to nie obejmuje wynagrodzenia, należnego za zastępstwo procesowe - minimalne stawki za takie czynności określone są w rozporządzeniach Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłat za czynności radców prawnych. W przypadku zawierania takiej umowy z notariuszem kwestię opłat reguluje ustawa o notariacie - zawiera on rozpiskę stałych taks za czynności notarialne.Po piąte - klauzula poufności
Zarówno prawo o adwokaturze, jak i ustawa o radach prawnych i ustawa o notariacie nakładają na prawników obowiązek zachowania tajemnicy co do prowadzonych spraw, nie musimy więc ujmować tego punktu w umowie. Należy jednak pamiętać, że zasady tej nie możemy wyłączyć zapisami kontraktu. Jeżeli więc chcemy, żeby prawnik informować kogoś o stanie prawnym naszego przedsiębiorstwa, powinniśmy umieścić taki zapis w umowie. Możemy także określić wysokość ewentualnej kary umownej za ujawnienie wiadomości, dotyczących stanu prawnego lub finansowego naszej firmy.
Po szóste - podpisy stron, data, miejsce
Umowa o obsługę prawną powinna także zawierać czytelne podpisy stron i dokładne oznaczenia daty i miejsca zawarcia.
