Pod koniec kwietnia 2018 r. w ramach Konstytucji Biznesu weszły nowe przepisy dotyczące działalności nierejestrowej. Dzięki temu osoby, które nie prowadzą własnej działalności gospodarczej, zyskały atrakcyjną możliwość legalnego wykonywania usług. W ramach poniższego artykułu przeanalizujemy sytuację, w której świadczenie wykonywane jest na rzecz firmy małżonka. Dowiemy się, czy usługa w ramach działalności nierejestrowej może wówczas stanowić koszt podatkowy.

Czym jest działalność nierejestrowa?

Aby jednak móc lepiej zrozumieć specyfikę takiej sytuacji, najpierw należy wyjaśnić, czym jest właściwie działalność nierejestrowa. Biorąc pod uwagę jej przeznaczenie, można określić ją mianem „firmy na próbę”. W jej ramach osoba fizyczna zyskuje możliwość osiągania przychodów (np. z udzielania usług) nie wyższych niż 50% minimalnego wynagrodzenia w danym roku. Drugim ważnym warunkiem, który należy spełnić, jest fakt, nieprowadzenia działalności rejestrowanej w okresie wcześniejszych 60 miesięcy (5 lat).

Działalności nierejestrowej, jak sama nazwa wskazuje, nie trzeba zgłaszać do CEIDG, GUS czy też urzędu skarbowego. Nie ma również obowiązku opłacania z tego tytułu składek ZUS ani miesięcznych zaliczek na podatek. Ponadto warto zwrócić uwagę, że dochód osiągnięty w ramach takiej działalności nie stanowi dochodu z działalności gospodarczej – jest to zatem dochód zaliczany do dochodu z innych źródeł.

Koszty firmowe a praca wykonywana przez małżonka

Teraz przyjrzymy się kwestii tego, jak zazwyczaj traktuje się pracę jednego z małżonków na rzecz firmy drugiego. Artykuł 23 ust. 1 pkt 10 z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi o tym, że praca zarówno samego podatnika, jak i jego małżonka, oraz małoletnich dzieci nie może być zaliczana do kosztów uzyskania przychodów.

Niemniej jednak od stycznia weszły w życie regulacje, z których wynika, że KUP może stanowić wynagrodzenie małżonka lub dzieci uzyskiwane z tytułu:

  • umowy o pracę,
  • działalności wykonywanej osobiście (czyli m.in. oświatowej, literackiej, artystycznej, naukowej, umowy zlecenia, o dzieło, kontraktu menedżerskiego – art. 13 pkt 2, 8 i 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych),
  • praktyk absolwenckich (w rozumieniu ustawy z 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich).

Czy zatem usługa w ramach działalności nierejestrowej będzie stanowiła KUP?

Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy jednak zwrócić uwagę na to, że dla organów działanie to będzie miało formę usługi, to może ono zostać uwzględnione w kosztach uzyskania przychodu. Wątpliwość może jednak budzić kwestia tego, że jak zostało wspomniane wyżej, dochód osiągnięty w ramach działalności nierejestrowanej nie stanowi dochodu z działalności gospodarczej. Niemniej jednak w kwestii świadczenia usług regulacje są zbieżne z tymi, jakie obowiązywałyby, gdyby działalność była zarejestrowana. Podatnik prowadzący firmę może zatem uznać taki wydatek za kup, natomiast w przypadku jego małżonka usługa w ramach działalności nierejestrowej będzie do rozliczenia jako przychód z innych źródeł.